پیدا كردن فواید گرسنگی و آفات سیری - ۴

سری سقطی میگوید- رحمه الله علیه- كه: علی جرجانی را دیدم پست جو [آرد جو] بدهان همی انداخت، گفتم: چرا نان نخوری؟ گفت: میان این و میان آنكه نان خورم هفتاد تسبیح تفاوت است در روزگار [از حیث مدت] بدین سبب چهل سالست نان نخوردم، تا نباید بخاییدن [جویدن] این سود از من فوت شود. و شک نیست كه هر كه گرسنگی عادت كند، روزه بر وی آسان شود، و اندر مسجد اعتكاف تواند داشت، و همیشه بر طهارت تواند بود: و چنین فایده ها نزدیک كسانیكه تجارت آخرت كنند حقیر نبود. بوسلیمن دارانی همی گوید كه: «هر كه سیر بخورد شش چیز بوی درآید: حلاوت عبادت نیابد، و حفظ وی اندر قرآن بد شود، و از شفقت بر خلق محروم ماند- كه پندارد كه همه جهان سیرست-، و عبادت بر وی گران شود، و شهوتهای وی زیادت شود، و همه مؤمنان گرد مسجدها گردند و وی گرد طهارت جای و مزبله گردد».

فایده هشتم آنكه اندک خورد تن درست باشد، و از رنج بیماری و دارو و ناز طبیب و رنج رک زدن و حجامت كردن و داروی تلخ خودن رسته بود. و حكیمان و طبیبان اتفاق كرده اند كه: هیچ چیز نیست كه همه نفع است و اندر وی هیچ زیان نیست مگر اندک خوردن. و یكی از حكما گفته است كه: بهترین چیزیكه آدمی خورد و نافع ترین، نارست و مضرترین گوشت قدیدست، و چون قدید [گوشت خشكیده] اندک خورد بهتر است از نار كه بسیار خورد و اندر خبرست كه: روزه دار تا تن درست باشی.

فایده نهم آنكه هر كه اندک خورد خرج وی اندک بود، و بمال بسیار حاجتمند نشود؛ و همه آفتها و معصیتها و دل مشغولیها از حاجت خیزد بمال بسیار كه چون خواهد كه هر روز چیزهای خوش خورد و بسیار خورد همه روز در رنج آن باشد كه تا چون بدست آرد: و باشد كه اندر شبهت و اندر طمع و اندر حرام افتد.