پیدا كردن گناه صغایر و كبایر - ۲
و بدانكه این بدانسته اند كه بعضی اندر وی حد واجب است و بعضی بانكه اندر قرآن اندر وی تهدید عظیم است، و اندر تفصیل آن تصرفی هست كه اندر كتاب احیا بگفته ایم و این كتاب آنرا احتمال نكند، و مقصود از بدانستن این آنست تا اندر این كتاب احتیاط بیشتر رود و بباید دانستن كه اصرار بر صغیره كبیره بود، و اگرچه گوییم كه فرایض كفارت بود صغایر را، خلاف نیست كه اگر دانگی مظلمه اندر گردن دارد كفارت نكند تا از عهده بیرون نیاید و باز ندهد. و بر جمله هر معصیت كه بحق تعالی تعلق دارد بعفو نزدیكتر است از آنكه بمظالم خلق تعلق دارد. و در خبرست كه دیوان گناهان سه است: دیوانی كه نیامرزند و آن شركست، و دیوانی كه بیامرزند و آن گناهی بود كه میان بنده و حق تعالی بود، و دیوانیكه فرونگذارند و آن دیوان مظالم بندگانست، و بدانكه هر چه بدان رنج مسلمانی حاصل آید اندرین جمله باشد، اگر در نفس بود و اگر اندر مال بود و اگر اندر مروت بود و اگر اندر حشمت و اگر اندر دین، چنانكه كسی خلق را دعوت كند ببدعت تا دین ایشان ببرد و یا كسیكه مجلس كند و سخنها گوید كه خلق بر معصیت دلیر شود.
پیدا كردن آنچه صغایر بدان كبایر شود - ۱
بدانكه صغیره امیدوار بود كه عفو وی را دریابد، ولیكن ببعضی از اسباب عظیمتر گردد و خطر آن نیز صعب بود، و آن شش است:
اول آنكه اصرار كند: چون كسی كه پیوسته غیبت كند و جامه ابریشمین دارد یا سماع بر ملاهی كند: كه چون معصیتی بر دوام رود اثر آن در تاریكی دل عظیم بود، همچنانكه طاعتی كه بر دوام رود اثر آن اندر روشنی عظیم بود. و برای این بود كه رسول علیه السلام گفت: "بهترین كارها آنست كه پیوسته بود اگر چه اندک بود".