در نیت - ۱
اول باید كه فضل نیت بدانی: كه روح همه اعمال نیت است و حكم ویراست، و نظر حق تعالی از عمل بنیت است؛ و رسول- صلوات الله علیه- ازین گفت كه: «خدای تعالی بصورت و مال شما ننگرد، بدل و كردار شما نگرد»، و نظر بدل از آنست كه محل نیت اوست و گفت- صلوات الله علیه- كه: «كار بنیت است، و هر كسی را از عبادت خود آنست كه نیت آن دارد: هر كه هجرت كند یعنی كه شهر خویش بگذارد و بعزا شود یا بحج شود برای خدای تعالی، هجرت وی برای خداست، و هر كه برای آن كند تا مالی بدست آرد یا زنی نكاح كند هجرت وی برای خدای نیست، بدانست كه می جوید». و گفت: «بیشتر شهیدان امت من بر بستر و بالین میرند». و گفت: «بنده بسیار كردارهاء نیكو كند و ملایكه آن رفع كنند، خدای تعالی گوید از صحیفهٔ وی بیفگنید كه نه برای من كرده است، فلان عمل و فلان عمل ویرا بنویسید؛ گویند بارخدایا وی این نكرده است، گوید نیت این كرده است». و گفت: «مردمان چهار اند: یكی مالی دارد بحكم علم خرج میكند، دیگری گوید اگر من نیز داشتمی چنین كردمی، هر دو در مزد برابرند؛ و دیگری مالی دارد نه بشرط نفقه میكند، دیگری گوید اگر من نیز داشتمی چنین كردمی، هر دو در بزه برابرند: یعنی كه نیت هم چنانست كه با عمل بهم». و انس می گوید- رضی الله عنه- كه رسول- صلوات الله علیه- در غزاء تبوک بیرون آمد و گفت: در مدینه مردمان بسیارند كه در مزد با ما شریک اند از آنكه بعذر باز مانده اند و نیت ایشان هم چون نیت ماست.