آداب متوكل چون كالا دزد ببرد - ۱

بدانكه متوكل باید شش ادب نگاهدارد:

یكی آنكه اگر چه در ببندد استقصا نكند و بند بسیار ننهد و از همسایگان پاسبانی نخواهد، لكن آسان فرا گیرد: مالک بن دینار رشته ای بر در خانه بستی و گفتی اگر بسبب سگ نبودی نبستمی.

ادب دوم آنكه هر چه داند كه نفیس بود و دزد بر آن حریص در خانه ننهد، كه آن سبب ترغیب دزد بود در معصیت: مالک بن دینار را زكوة فرستادند، پیش آن كس فرستاد كه باز برگیر، كه شیطان وسواس بر دل من افكند كه دزد ببرد، نخواست كه او در وسواس بد و دزد در معصیت افتد: چون ابوسلیمان دارانی این بشنید گفت این از ضعف دل صوفیان است، وی در دنیا زاهد است ویرا ازان چه كرد دزد ببرد؟! بدین سبب این نظر تمامترست. ادب سیم آنكه چون بیرون آید نیت كند كه اگر دزد ببرد بحل است، تا باشد كه اگر درویش باشد حاجت وی بدان براید، و اگر توانگر بود بدین سبب باشد كه مال دیگری ندزدد و مال وی فداء مال دیگری باشد، و این شفقتی باشد بر دزد و هم بر مال دیگر مسلمان، و بداند كه بدین نیت قضاء خدای تعالی بنگردد، و همچنین ویرا ثواب صدقه حاصل آید بجای درمی هفتصد، اگر ببرند و اگرنه، كه وی نیت خویش بكرد، چنانكه در خبرست كه: كسی در صحبت با زن عزل نكند و تخم بنهد، اگر فرزند آید و اگر نه، ویرا مزد غلامی نویسند كه در راه خدای تعالی جنگ میكند تا ویرا بكشند، و این بدان سبب است كه وی آنچه بوی بود بكرد، اما اگر فرزند بودی خلق و حیات وی بوی نبودی و ثواب وی بر فعل وی بودی.